De NHSB bondscompetitie is weer afgelopen.
Purmerend 3 is als 5e geëindigd in een veld van 8 teams. We hebben kampioenskansen gehad evenals degradatiekansen. En we hebben mooie en minder mooie partijen gespeeld, maar altijd met veel inzet.

Het is hier de plaats om enkele wapenfeiten te noemen:
I Paul Meijer is no.1 geworden in de topscore-lijst voor NHSB Klasse 2C met 6 uit 7 (86%)
II Kees Kerkdijk is no. 2 geworden in de topscore-lijst voor NHSB Klasse 2C met 5,5 uit 7 (79%)
III We hebben een mooi gelijkspel 4-4 tegen de kampioen De Waagtoren behaald
IV Er is een trouwe opkomst van de derde teamleden geweest (89% van de partijen werd door een vast teamlid gespeeld)
V De invallers handhaafden zich goed met een gezamenlijke score van 3 uit 6 (50%)
VI Rob Hählen (Elo 1806) kreeg de sterkste gemiddelde tegenstand (Elo 1808) en scoorde toch 3,5 uit 6 (58%)
VII In alle wedstrijden is tot het uiterste gestreden voor de punten, soms tot in de late uurtjes.

Maar alle wapenfeiten zouden natuurlijk in het niet gezonken zijn indien we kampioen geworden waren. Dat is in ieder geval een doelstelling voor volgend seizoen!

In NHSB klasse 2C had ons team initieel de beste papieren omdat we de hoogste gemiddelde Elo hadden.
Maar hoe is dit nu uitgepakt nu de competitie afgelopen is?
In de onderstaande grafiek is het aantal behaalde bordpunten uitgezet tegen de gemiddelde team Elo.

De lijn in de grafiek is de beste lineaire fit. Voor mij verrassend is de correlatie tussen fit en punten hoog, nl. 0,86. Het lijkt erop dat de gemiddelde Elo score van een team toch in hoge mate bepalend is voor het aantal gehaalde bordpunten.

Maar twijfel aan de voorspellende waarde van de Elo score is er als we kijken naar de 4 kampioenen in de NHSB klasse 2, hun gemiddelde Elo en de hoogste Elo in hun groep.
We krijgen dan de tabel:

klasse            kampioen                  gem. Elo       hoogste Elo
2A                 En Passant                    1725              1815
2B                 Castricum                      1809             1852
2C                 De Waagtoren               1712              1761
2D                 Aalsmeer                       1756             1756 (2 teams)

Men verwacht toch zeker dat in het algemeen de kampioen de hoogste Elo zal hebben, maar voor 2A, 2B en 2C is dat niet het geval.
En Passant heeft maar liefst 90 Elo punten minder dan het team met de hoogste Elo. Volgens tabellen van de KNSB zou het op papier sterkste team uit die groep een partijwinstkans hebben van 0,624! ofwel dat team zou per wedstrijd van 8 partijen statistisch met 5-3 moeten winnen.
Alleen voor 2D zien we dat beide teams met de hoogste Elo van 1756 als nummers 1 en 2 eindigen.

Gezegd moet worden dat hierboven met de gemiddelde Elo score van het vaste team is gerekend. In de praktijk hebben er invallers met in het algemeen lagere Elo ratings meegespeeld. Dus wie tijd over heeft zou dat eens in de berekeningen kunnen betrekken.

Wellicht dat er een goede statisticus onder de leden is die antwoord kan geven op de volgende vraag:
Minstens hoeveel surplus aan Elo dient een team ten opzichte van de concurrentie te hebben opdat men met een kans > 95% groepkampioen zal worden.

Volgend seizoen gaan we er weer tegenaan en laten we ons niet weerhouden om goede resultaten na te streven en te behalen zonder aanzien van de Elo rating.

Maandag 4 april 2016 trad het derde team van Purmerend aan tegen het team van Aris de Heer de slotronde in de NHSB competitie klasse 2C. Een leuk speel- en eetlokaal: Eterij Het Middenpunt in Middenbeemster.

Er stonden geen grote belangen meer op het spel. Aris de Heer kon geen kampioen meer worden maar bij winst nog wel als tweede eindigen, terwijl Purmerend 3 definitief buiten degradatiegevaar was. De wedstrijd werd dan ook in ontspannen sfeer gespeeld maar wel met veel inzet van beide kanten en tot in de late uurtjes.

Ongetwijfeld zal er gewoontegetrouw weer een uitvoerig wedstrijdverslag op de website van Aris de Heer gaan verschijnen. De heer Saraber was daartoe actief met Canon camera, iPad en spiedende blik om relevante informatie daartoe te verzamelen inclusief het fotograferen van de partijnotaties. Wellicht zien we op een van de foto’s nog een verbijsterd opspringende Ton de Veij die geflitst werd terwijl hij in opperste concentratie zijn moeilijke stelling bestudeerde.
Bekijkt u daarvoor de website https:\/\/www.sc-arisdeheer.nl/
Als u dan toch kijkt op die website, lees dan ook het zeer lezenswaardige artikel over Jonkvrouwe Van Foreest, een dame uit de 19e eeuw die in Middenbeemster woonde en wat haar levensverhaal met het huidige schaken te maken heeft!
En kijk ook naar de ingang “paul verkooijen op Beemsterbengel” met de daarin vermelde link naar de uitgebreide levensbeschrijving van de schaker en dammer Aris de Heer, inclusief schaakpartijen door hemzelve gespeeld.

Een kort verslag werd reeds gepubliceerd op deze website op 5 april 2016 waarop een correctie noodzakelijk is.
De gebezigde uitdrukking over de hel is verkeerd gebruikt en dient te luiden:
“Ook wij smaakten het genoegen, wel na een langdurige zit en veel inspanning, om om 23:47 uur een welverdiende team-overwinning voor de poorten van de hel WEG te slepen.”
Met excuses aan het gastvrije Aris de Heer om de Eterij in voorgaande zin de rol van de hel te laten spelen.

Gezegd moet worden dat het inderdaad wegslepen voor de poorten van de hel geweest is. Vrouwe Caissa is ons deze keer heel welgezind geweest en heeft ons deze keer niet de hel in laten trekken!!
Maar zo is het schaken: it is all in the game.

Ik heb teamleider Paul Verkooijen bedankt voor de betoonde gastvrijheid en we hebben elkaar tot ziens gewenst in de wedstrijd in het komende seizoen 2016-17.

De partijverslagen:
Hieronder volgen de partijverslagen door de spelers zelf, waarbij het uur waarop de partij beeindigd werd evenals de stand die dan bereikt werd vermeld is.

(21:50 uur 0-1) Bord 6 Marco Bosjnak – Paul Meijer 0-1
Ik had een Siciliaanse partij tegen Marko Bosjnak. Marko viel mijn koningsstelling aan met zijn loper op b4 en zijn c pion op c4. Na een wisseling van
stukken werd mijn koningsstelling vezwakt. Er dreigde aanvallen op mijn koningsstelling, maar ook op zijn koningsstelling. Ik was hier net iets
handiger in en drong gevaarlijk eerder door in zijn stelling. Door een schaak verloor hij zijn sterke paard en gaf Marco meteen op.

(22:35 uur 0,5-1,5) Bord 2 Bert Kuijer – Rob Hahlen 1/2-1/2
Omdat Jos Lohmann niet meedoet krijg ik Bert Kuijer als tegenstander. We hebben al vaker tegen elkaar gespeeld, toen hij nog lid was van Purmerend en de laatste keer een paar jaar geleden in een externe wedstrijd.
Hij kiest voor een rustige maar flexibele openingsopbouw. Als hij zijn paard naar a3 ontwikkelt en zijn a-pion blokkeert kan ik …, a6 en …, b5 spelen, zonder gehinderd te worden door a4. Ondanks de ruimte die ik daarmee win staan mijn stukken gedrongen. Met de zet c4 dreigt Bert een pion te winnen en om pionverlies te voorkomen ben ik gedwongen af te ruilen. Daarmee krijgen zijn stukken meer ruimte. De stelling blijft explosief, maar met de zet …, d5 kan ik neutraliseren en bied ik remise aan. Met het oog op de complexheid van de stelling en de naderende tijdnood accepteert Bert het aanbod.
In de analyse achteraf krijgen we de fraaiste varianten op het bord, nu eens wint Bert, een andere keer win ik. Bij de analyse met Komodo blijkt dat het evenwicht nooit echt verbroken is geweest en is remise een terechte uitslag.

(22:38 uur 1-2) Bord 1 Kees Kerkdijk – Ron de Vink 1/2-1/2
Een leuke partij die na 23 zetten in remise eindigde mede omdat de doelstelling voor het team was wel naar winst te streven maar dat het bloed er niet uit zou hoeven te lopen. Na mijn remise stonden we immers met 1-2 voor.
Een Najdorf met 6. Lg5 a6 7. f4 Dc7 8. Df3 b5.
Normaal verwacht ik 7. .. e6 of 8. e6. en niet een uitstellen van die zet. Met 9. Pd5 gooide ik de knuppel in het hoenderhok en achteraf zei Ron dat hij de variant meerdere malen had gespeeld maar dit nooit had tegengespeeld gekregen. Zwart won nu de pion op d5 (Lb7, Pb6) maar wit kreeg een voorsprong in ontwikkeling. Op zet 18 had wit D, 2T, L en P ontwikkeld terwijl zwarts koning op b7 stond alleen verdedigd door D en P terwijl de 2T en L nog inactief achter de pionenrij e7 tot en met h7 stonden.
Maar mijn zet 18 was niet de beste en zwart slaagde erin om loper en een toren te activeren. Bij de slotzet was het aannemelijk dat ik een pion terug zou winnen terwijl mijn stukken actiever zouden staan.
Het leuke was dat Ron enorm enthousiast was over de zetten reeks. Omdat ik als teamleider de ontwikkelingen op de borden wilde volgen hield ik de na-analyse kort, maar Ron bleef met een clubgenoot nog zeker een 45 minuten door analyseren.
Fritz gaf als indicatie dat wit na het voordeel van ca. 0,8 pion wegens de voorzet in de Najdorf na de zet 9 Pd5 in een stelling kwam die bijna in evenwicht was. Na mijn 15e zet en de daaropvolgende lange rokade van zwart herkreeg ik voordeel van ca.1 pion en in de slotstelling had ik een voordeel van 0,8 pion. Maar er zijn wederzijds volgens Fritz hier en daar iets betere zetten te doen. Kortom, zeker een variant die goed speelbaar is met wederzijdse kansen en interessant tactisch spel.

(22:45 uur 2-2) Bord 7 Jan Bakels – Gerrit van Dok 0-1

(22:50 uur 3-2) Bord 3 Foppe Reinders – Martin Zwaneveld 0-1
Kees had mij op bord 3 gezet en daarmee verwachtte ik een moeilijke partij te krijgen. Dat gebeurde ook, maar niet zo dat ik achteraf een tevreden gevoel heb. Einde van de partij: een blunder.
Ik opende met d4 en kreeg een Budapester verdediging tegenover mij. Vandaag bleek mij dat mijn tegenstander een gelijke rating heeft als ik: ongeveer 1700. Hij kende de verdediging kennelijk beter dan ik.
Op de 8e zet dacht ik door mijn paard op d4 te zetten, een sterke positie te hebben. Twee zetten van zwart later liet van mijn idee niets heel. Zijn dame dreigde mijn verlaten koningsvleugel binnen te vallen.
Ik kreeg veel druk op mijn stelling. Op de 17e zet gaf ik een stuk weg door een verkeerde afweging: in plaats van mijn door een paard geslagen loper gewoon terug te nemen, gaf ik schaak met de dame. Daarna volgde een afruil waarbij het paard voor mijn tegenstander behouden bleef, met fatale gevolgen voor de rest van de partij. Bij reconstructie bleek dat ik gewoon terug had kunnen nemen.

(23:45 uur 3-3 !) Bord 5 Frank van der Moolen – Frank de Geus 1-0
De laatste wedstrijd wilde ik graag met wit aantreden, een aanvallend gambietje spelen en vooral weer eens winnen. Ik zette aan het vijfde bord inderdaad een gambietje in, maar kreeg de pluspion al gauw terug. Ik kon zelf nog niet veel uitrichten, maar bouwde ondertussen een solide stelling op. We ruilden wat lichte stukken en even later ook de dames. Aangezien ik mijn pionnenstructuur beter vond, was dat geen probleem. Uiteindelijk hielden we beiden zes pionnen en eenzelfde loper over. Buiten het bereik van zijn koning rukte ik met drie pionnen op tegen twee van hem. Mijn loper verleende daarbij de nodige assistentie, zodat hij zijn loper moest geven voor mijn promoverende pion. Dat bleek uiteindelijk voldoende voor de winst.

(23:45 uur 3-4 !!) Bord 8 Sven Damen – Wim Dekker 0-1
Als invaller op bord 8 kreeg ik een jeugd lid als tegenstander.
Na een moeizaam verlopen partij waarbij mijn tegenstander (Sven) terecht remise aanbood, maar daar we op dat moment 3-2 achter stonden, besloot ik om een alles of niets aanval te beginnen (CK: bravo Wim!! met deze instelling is de partij al bijna gewonnen) met wederzijds 5 pionnen en een toren.
Nadat ik mijn toren moest geven voor een doorgebroken vrijpion heb ik met meer geluk dan wijsheid er toch een punt uit kunnen slepen.

(23:47 uur 3,5-4,5 !!!!!) Bord 4 Paul Verkooijen – Ton de Veij 1/2-1/2
Team- en clubgenoten!
Na 22 zetten had ik met zwart een m.i. prettige stelling op het bord gekregen.
Maar met de 23e zet gaf ik mijn mooie e5 pion weg en kreeg daardoor een slechte stelling. Zelfs -8 en op een gegeven moment gaf Fritz zelfs aan “Ik geef op”. Dat nooit en ik verdedigde me met man en macht.
Mijn tegenstander offerde een stuk voor, dacht hij, een mataanval. En dat was ook zo, maar hij zag het in tijdnood niet en na een prima damezet van mijn kant moest wit in remise door eeuwig schaak berusten.
En zowaar leverde deze remise de teamwinst op. Ik wist niet hoe de stand was, dat was deze keer ook niet zo belangrijk.
Maar toch eindelijk eens belangrijk geweest voor het team.
Dat was een tijdje geleden.

Maandagavond 4 april 2016 betraden we Eterij ’t Middelpunt in Middenbeemster alwaar we nog het staartje van de wedstrijd van ons Jeugdteam 2 tegen het jeugdteam van Aris de Heer meemaakten.
Ook wij smaakten het genoegen, wel na een langdurige zit en veel inspanning, om om 23:47 uur een welverdiende team-overwinning voor de poorten van de hel binnen te slepen.

Binnenkort zult u hier traditiegetrouw de partij-impressies van de teamleden kunnen lezen.

Met deze overwinning eindigt Purmerend 3 in de NHSB Klasse 2C op een vijfde plaats.
Paul Meijer behaalde de topscore in klasse 2C met 6 uit 7 (85%) direct gevolgd door Kees Kerkdijk met 5,5 uit 7 (78%).
Invaller Wim Dekker smaakte om 23:45 uur het genoegen van een mooie zwaarbevochten overwinning en droeg dus belangrijk bij aan onze overwinning. Met veel dank!!!
Ton de Veij deed om 23:47 uur de allerlaatste zet in een eeuwig schaak situatie waarmee de team-overwinning een feit werd.